Powódź to jedno z najbardziej niszczycielskich zjawisk naturalnych, które może całkowicie zmienić życie ludzi dotkniętych tą katastrofą. Woda, która nagle zalewa domy, ulice i pola, niesie ze sobą nie tylko fizyczne zagrożenia, ale również emocjonalny ciężar – strach, niepewność, a czasem także stratę dobytku czy bliskich miejsc. W obliczu takich wydarzeń dzieci i młodzież mogą czuć się szczególnie zagubione i przestraszone. Jak rozmawiać o tym z najmłodszymi? Ważne jest, by zrozumieć, jak wielki wpływ ma ona na życie ludzi i jak można w tych trudnych chwilach wspierać siebie nawzajem, niezależnie od wieku.
Rozmowa z dziećmi o powodzi, z uwzględnieniem ich wieku, może być prowadzona w oparciu o przedstawione zasady, dostosowując treść do poziomu rozwoju i emocji dziecka:
Dzieci 2–5 lat
- Jak mówić?: Jeśli dziecko jest świadome powodzi, nie podawaj szczegółowych informacji, ale zapewnij o swojej obecności i bezpieczeństwie. Unikaj treści medialnych o tragediach. Rozmawiaj o emocjach – np. „Widzę, że jesteś zmartwiony”. Zachęcaj do wyrażania emocji poprzez rysowanie lub zabawę.
Dzieci 5–11 lat
- Jak mówić?: Wyjaśnij, co to jest powódź w sposób prosty i oparty na faktach: „Powódź to sytuacja, kiedy woda zalewa ziemię, ale wiele osób pomaga w takich sytuacjach”. Stwórz przestrzeń do zadawania pytań i wyrażania emocji. Możesz powiedzieć: „To normalne, że się martwisz, ale jesteśmy bezpieczni”. Zachęcaj do pomagania w prosty sposób, np. przez wsparcie zbiórki dla poszkodowanych.
Młodzież 12–18 lat
- Jak mówić?: Młodzież dobrze rozumie, co się dzieje, więc rozmawiaj bardziej szczegółowo, opierając się na faktach. Omów informacje, które widzą w mediach i wspólnie koryguj ewentualne nieprawdziwe wiadomości. Pomóż nastolatkom wyrażać emocje i znajdować konstruktywne sposoby radzenia sobie z nimi, np. sport, rozmowy z rówieśnikami. Wsparcie w organizacji ich czasu i rutyny również może być pomocne.
Każdą rozmowę dostosowuj do wieku, emocji i potrzeb dziecka, dbając o to, aby mogło czuć się bezpieczne i wysłuchane.
Więcej o traumie i radzeniu sobie z traumą przeczytasz w opracowaniu naszej fundacji: Dzieci z Ukrainy w polskich szkołach (2022/2023). Refleksje i wskazówki dla pedagogów i psychologów autorstwa dr Justyna Józefowicz i Ewy Romanowskiej.
