W Lewinie Kłodzkim grupa młodych ludzi udowodniła, że zmiany zaczynają się od inicjatywy i działania. Uczniowie i uczennice klasy siódmej miejscowej Szkoły Podstawowej postanowili przyjrzeć się Zalewowi na Klikawie i zastanowić się, jak mogą przywrócić mu dawny blask. Młodzież uczestnicząca w programie edukacji o zasobach wodnych „Code for Blue” zaprezentowała własną wizję tego miejsca jako przestrzeni sprzyjającej integracji międzypokoleniowej i edukacji przyrodniczej.
Praca uczniów nie zakończyła się jednak na teoretycznych rozważaniach. Postanowili pójść krok dalej i podzielić się swoimi pomysłami z władzami gminy oraz mieszkańcami. W spotkaniu uczestniczyli m.in. Joanna Klimek-Szymanowicz, wójt gminy Lewin Kłodzki, zastępca wójta Karolina Łuszczki, a także radni Igor Lichwa i Lila Janicka-Czerniachowicz. W rozmowach wzięli również udział przedstawiciele Klubu Senior+ oraz rodzice uczniów.
Uczestnicy programu „Code for Blue” przygotowali szczegółową makietę ukazującą ich koncepcję zagospodarowania akwenu. Podzielili przestrzeń na trzy strefy: jedną przeznaczoną wyłącznie dla przyrody, drugą dedykowaną relaksowi i wyciszeniu, a trzecią umożliwiającą aktywny wypoczynek dla mieszkańców i turystów. Ich propozycja zaprezentowana pod koniec stycznia w szkole spotkała się z dużym zainteresowaniem i uznaniem. Dyskusje po prezentacji jasno pokazały, że inicjatywa uczniów może stać się punktem wyjścia do realnych zmian w zagospodarowaniu Zalewu.
Program „Code for Blue” realizowany jest przez naszą Fundację w 10 polskich szkołach. Punktem wyjścia do dyskusji jest nagradzany w Polsce i na świecie film w reż. Ewy Ewart – „Do ostatniej kropli”.
Takie działania są najlepszym dowodem na to, że młodzi ludzie mogą mieć wpływ na swoje otoczenie. Nie czekają na decyzje dorosłych, ale sami wychodzą z propozycjami i angażuje się w sprawy ważne dla lokalnej społeczności. To właśnie sprawczość, czyli świadomość możliwości wpływania na rzeczywistość, staje się kluczowym elementem ich edukacji. Dzięki takim programom uczą się, że warto podejmować inicjatywy, działać w grupie i brać odpowiedzialność za otaczającą przestrzeń.
Co o swoim projekcie mówi młodzież?
Warto przypomnieć, że Zalew w Lewinie Kłodzkim powstał pod koniec lat 90. jako zespół trzech akwenów na rzece Klikawa. Jak mógłby wyglądać dziś i jakie pełnić funkcje? Nasz pomysł na zagospodarowanie tego miejsca opiera się na dwóch filarach: dbałości o środowisko naturalne oraz dostępności dla różnych grup wiekowych – co podkreślali mieszkańcy w przeprowadzonych przez nas badaniach i ankietach.
Co zaplanowaliśmy?
Po pierwsze, dwa zbiorniki będą przeznaczone do rekreacji, natomiast trzeci pozostanie dziki – stanie się miejscem obserwacji przyrodniczych. Ważnym elementem jest oświetlenie zalewu, dzięki czemu będzie można korzystać z niego również wieczorami. Oświetlenie zostanie zaprojektowane w sposób ekologiczny, z uwzględnieniem potrzeb gniazdujących tam ptaków.
Nad zalewem, w miejscu dotychczas przeznaczonym na ogniska, powstanie altana z ławkami i stołami, gdzie będzie można odpocząć, obserwować przyrodę oraz organizować spotkania integracyjne. Altana będzie pełniła także funkcję edukacyjną – jako przestrzeń do prowadzenia zajęć na świeżym powietrzu czy spotkań dla seniorów. W jej pobliżu zamontowany zostanie teleskop, dzięki któremu będzie można przyglądać się przyrodzie z większej odległości.
Planujemy także budowę pomostów – nie tylko dla wędkarzy, ale również jako miejsc odpoczynku i obserwacji przyrody. Ich obecność uatrakcyjni wizualnie to miejsce. Przy pierwszym zbiorniku powstanie również tzw. „kaczkomat”, który umożliwi dokarmianie ptaków w sposób zgodny z ich potrzebami żywieniowymi. Znajdą się tam także tablice informacyjne na temat bioróżnorodności i zasad prawidłowego dokarmiania zwierząt.
Aby wspierać lokalną faunę i florę, planujemy nasadzenie roślinności przybrzeżnej, która nie tylko wzbogaci krajobraz, ale także stworzy dogodne warunki dla wielu gatunków. Zalew nadal będzie siedliskiem ryb i innych organizmów wodnych.
Dodatkowym elementem projektu jest stworzenie wypożyczalni sprzętu wodnego, takiego jak rowerki wodne czy kajaki. Dzięki temu mieszkańcy i turyści będą mogli korzystać z zalewu w sposób aktywny, a jednocześnie podziwiać przyrodę z innej perspektywy. Przy jednym z brzegów powstanie plaża oraz boisko do siatkówki plażowej, z którego będą mogli korzystać zarówno mieszkańcy, jak i uczniowie podczas zajęć wychowania fizycznego.
Ważnym elementem naszego projektu są tabliczki z kodami QR. To nasz autorski pomysł – do marca 2025 roku chcemy umieścić nad zalewem tablice, które po zeskanowaniu pozwolą obejrzeć film opisujący naszą makietę, a także zobaczyć archiwalne i aktualne zdjęcia zalewu wykonane przez uczniów.
Uczniowie pracowali pod okiem nauczycielek – Anny Moraś i Justyny Szełęgi, które wspierały ich w realizacji pomysłu.
Partnerzy programu:
Fot. Zespół Szkolno-Przedszkolny im. „Na Bursztynowym Szlaku” w Lewinie Kłodzkim
