W dynamicznie zmieniającym się świecie pełnym wyzwań klimatycznych, społecznych i politycznych, coraz większą wagę przykłada się do budowania rezyliencji – zdolności społeczeństw do adaptacji i rozwoju pomimo kryzysów. Koncepcja ta będzie centralnym punktem tegorocznego Samorządowego Kongresu Klimatycznego, odbywającego się 20 maja 2025 roku w Łodzi, tuż przed konferencją Urban Future.
Rezyliencja w szerokim ujęciu dotyczy zdolności systemów społecznych do radzenia sobie z wielowymiarowymi kryzysami. W obliczu „polikryzysu” – współwystępowania zagrożeń związanych ze zmianami klimatu, pandemiami, konfliktami zbrojnymi, inflacją czy cyberzagrożeniami – umiejętność adaptacji staje się kluczowa dla przetrwania i rozwoju społeczeństw.
Dania, która drugi rok z rzędu zajmuje pierwsze miejsce w globalnym rankingu FM Resilience Index 2025, pokazuje, jak skutecznie budować odporność na różnorodne zagrożenia. Polska pozycja w rankingu – na 22. miejscu wskazuje, że mamy jeszcze wiele do zrobienia w tym zakresie. W trakcie wydarzenia będzie można posłuchać głosu ekspertów z Polski i Danii. W gronie uczestników znajdą się m.in. przedstawiciele kluczowych resortów oraz instytucji międzynarodowych, takich jak Europejska Agencja Środowiska czy duńskie instytucje urbanistyczne.
Szkoły jako przestrzenie budowania rezyliencji
Konferencja „Schools of Resilience – Szkoły dla Zdrowia, Klimatu i Bezpieczeństwa”, organizowana przez Fundację Rodzice dla Klimatu, koncentruje się na strategicznej roli placówek oświatowych w budowaniu odporności społecznej. Szkoły mogą pełnić kluczową funkcję w tym procesie, stając się:
- Zdrowymi, efektywnymi energetycznie budynkami, gotowymi pełnić funkcję schronienia w sytuacjach kryzysowych.
- Centrami lokalnej infrastruktury i transformacji społecznej.
- Miejscami, gdzie młodzi ludzie doświadczają demokracji w działaniu.
W tym kontekście udział dr Małgorzaty Snarskiej-Nieznańskiej w zamykającej konferencję debacie jest istotny. Jako członkini Zespołu ds. Edukacji Klimatycznej przy Ministerstwie Edukacji Narodowej, pracującego nad wizją edukacji klimatyczno-środowiskowej w szkołach oraz prezeska Fundacji Code for Green, dr Snarska-Nieznańska od lat zajmuje się wdrażaniem programów sprawczej edukacji w szkołach.
Rezyliencja w praktyce – duńskie inspiracje
Podczas rozmowy o rezylinecji w szkołach nie można pominąć przykładu szkoły w duńskim Roskilde, która zmodyfikowała przepływ wody deszczowej na terenie kampusu, tworząc system ogrodów deszczowych i naturalnych zbiorników wodnych. To przykład praktycznego rozwiązania, które nie tylko pomaga w adaptacji do zmian klimatu, ale również stanowi żywą lekcję dla uczniów. Fundacja Code For Green, współpracując ze szkołami w programach School Living Lab czy Code For Blue zachęca w swoich działaniach nauczycieli i młodzież do praktycznego podejścia do rozwiązywania lokalnych problemów – efekty mówią same za siebie – młodzież projektuje przyszkolne ogrody, cegły retencyjne, planuje rewitalizację terenów nad zalewami i stawami w swojej okolicy.
