W obliczu nieustających zmian klimatycznych i zagrożeń dla naszych ekosystemów wodnych, edukacja staje się kluczowym narzędziem w budowaniu odpowiedzialnej i zrównoważonej przyszłości. Podczas COP29, które odbyło się w Baku, temat ochrony zasobów wodnych zyskał szczególne znaczenie. Zainaugurowano wtedy program „Water for Climate Action” oraz Deklarację Baku, której celem jest promowanie zintegrowanego podejścia do ochrony wód i współpracy międzynarodowej. Blisko 50 krajów i liczne organizacje pozarządowe, w tym WWF, Water.org czy Islamski Bank Rozwoju, podpisały tę Deklarację, wzywając do włączenia działań związanych z wodą do krajowych polityk klimatycznych.
Jednym z 60 wydarzeń zaplanowanych w Pawilonie Kanady był panel „Save Our Rivers by Educating Our Children”, który połączył edukację, prawa natury oraz tradycyjną wiedzę Pierwszych Narodów Kanady. Podczas tego spotkania, które odbyło się 19 listopada, głos zabrała Małgorzata Snarska-Nieznańska, zaproszona do udziału w dyskusji jako reprezentantka Fundacji Code for Green.
Ziemia – nasz wspólny dom
Małgorzata Snarska-Nieznańska przywołała podczas swojej prezentacji jedno z najważniejszych zdjęć w historii ludzkości – „Earthrise”, wykonane przez astronautę Williama Andersa podczas misji Apollo 8 w 1968 roku. To zdjęcie Ziemi, widzianej z dalekiej perspektywy, jako błękitnej kuli zawieszonej w ciemności kosmosu, zainspirowało ludzkość do refleksji nad naszą planetą jako wspólnym domem, który wymaga troski i ochrony. „To zdjęcie zapoczątkowało nowoczesny ruch ochrony środowiska, który uzmysłowił światu, że nasze zasoby są ograniczone i że wszyscy jesteśmy za nie odpowiedzialni” – powiedziała Małgorzata Snarska-Nieznańska.
Jednak, jak zauważyła, sama świadomość ograniczonych zasobów naszej planety nie wystarcza, by chronić środowisko. W ciągu ostatnich 50 lat proces ochrony środowiska przeszedł znaczną ewolucję, a dziś pojawia się potrzeba nowej narracji, która uwzględni zmiany klimatyczne, bioróżnorodność i odpowiedzialność za nasze zasoby naturalne.
Fundacja Code for Green – budowanie nowej narracji
Fundacja Code for Green już od lat angażuje młode pokolenia w działania na rzecz ochrony środowiska. Program Code for Blue, który ma na celu kształcenie przyszłych liderów zmiany, stawia na odpowiedzialność za lokalne zasoby wodne, empatię, współpracę i realne działania. Dzięki takim inicjatywom, młodzież zyskuje wiedzę i umiejętności niezbędne do podejmowania działań na rzecz ochrony wód i środowiska, które są nieodłącznym elementem walki ze zmianami klimatycznymi.
„Współpracujemy z nauczycielami i młodzieżą, aby budować empatię, rozwijać umiejętności współpracy i wspierać realne działania” – mówi Małgorzata Snarska-Nieznańska. „Kształcenie młodych ludzi w zakresie odpowiedzialności za nasze zasoby wodne to inwestycja w przyszłość. To oni będą odpowiedzialni za podejmowanie decyzji dotyczących ochrony naszych rzek, jezior i oceanów”.
Deklaracja Baku – współpraca na rzecz wody i klimatu
Podczas zakończenia COP29, blisko 50 państw podpisało Deklarację Baku, która promuje zintegrowane podejście do ochrony zasobów wodnych oraz międzynarodową i regionalną współpracę w tym zakresie. Deklaracja ta jest krokiem w stronę bardziej efektywnego zarządzania wodami w kontekście zmian klimatycznych. Sygnatariusze zobowiązali się do wspólnego działania w zakresie wymiany danych, tworzenia dowodów naukowych oraz opracowywania scenariuszy klimatycznych dla całych zlewni wodnych.
Tego samego dnia zainaugurowano Baku Dialogue on Water for Climate Action – platformę współpracy międzynarodowej, która ma zapewnić ciągłość tematów związanych z wodą między kolejnymi konferencjami COP. Wzięli w nim udział przedstawiciele wielu krajów, m.in. UE, Niemiec, Holandii, Stanów Zjednoczonych i Zjednoczonych Emiratów Arabskich.
Rzeki to nasz wspólny skarb. Ich ochrona zależy od nas wszystkich. Woda jest fundamentem życia na Ziemi, a jej ochrona to nie tylko kwestia ekologii, ale także naszej wspólnej odpowiedzialności za przyszłość. Zrównoważona gospodarka wodna, współpraca międzynarodowa i edukacja – to filary, które pozwolą nam stawić czoła wyzwaniom związanym z wodą i klimatem.
Fot. źródło: COP29